Ponieważ mogę być

Twardo stąpając po ziemi, obszedłem niebieskie przestworza. Grań nadziei oblodzona jak zawsze powstrzymała nieodpartą chęć wejścia. Świt zajaśniał na skraju ciemnego lasu. Wrota były jednak nadal zamknięte. Miarowy, pulsujący rytm życia wypełniał bezpieczną przestrzeń krzewu. Czerwień przeszywała każdy zakamarek odżywczym tchnieniem powietrza. Droga wydawała się łatwa - spowita słońcem polana jaśniała w oddali. Chybotliwy płomień świecy opromieniał kolejne wzniesienie. W cedrowej purpurze wiatru słychać było cichy szum wody. Wirujący pył formował pierwsze kształty. Z Twojej ręki, z Twojego natchnienia. Ponieważ możesz być - powiedziałeś.

Z dnia na dzień świt stawał się jaśniejszy, wypełniając odbitym echem kamienne ściany świątyń. Zasypana przepaść pomiędzy słowem a cierpieniem ożywiała nieistniejącą pustkę. Miecz otwierał nowe rany, a za horyzontem promień gwiazdy rozdzielał proch od piasku. Ponieważ mogę być - powiedziałeś. W cieple zwierzęcego oddechu, w matczynej miłości odkupienia, w ubogim hołdzie mądrości. Cielesność słowa wnosiła pokój, radość przebaczenia zatrzymywała bijące wahadło mosiężnego dzwonu. Nadzieja dosięgała nieprzeniknionej czerni mroku.

Pod skórą stworzenia niebo było tego samego gatunku. Wirujące cząsteczki przyciągały zapisane znaki galaktyk. Nad powierzchnią, w kłębowisku myśli i uczuć, pogodzone przeciwieństwo rozpoczynało nową formę istnienia. W ciszy i pokoju, w nieutulonym wnętrzu, w zespoleniu ziemi i powietrza.

Gdy zajaśniał nowy krzyk, potęga czasu wniosła promienie słońca na ośnieżone szczyty gór. Palone w dolinach ogniska przenikały zieloną powierzchnię. Formujące szyki wojska powiększały graniczne terytorium, za przepaścią myśli i uczynków. Wschody i zachody wydały się niezmiennie te same. Wytyczona droga pustyni nabierała realnych kształtów. Nie wiedziałem, dlaczego. Szukając natrafiałem na coraz mocniej kaleczące dłonie ostre wierzchołki strachu. Ponieważ mogę być - powiedziałeś. W odłamkach tablic rozbitych za siódmym morzem, w pojedynczym wnętrzu czerwonego kwiatu, w każdym spojrzeniu, w którym jesteś. Mogę być...

Sens samorządu

Mamy dzisiaj do czynienia często z niezrozumieniem i niewłaściwym interpretowaniem pozycji i znaczenia samorządu terytorialnego. Z jednej strony absolutyzuje się jego rolę, z drugiej zaś lekceważy struktury samorządowe, uznając je za niewiele znaczące elementy społecznej aktywności, podobne do organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, zrzeszeń zawodowych itp. Obie postawy są dalekie od tego, czym rzeczywiście jest i być powinien samorząd terytorialny.

Warto więc zauważyć, że po pierwsze to państwo stanowi podstawę istnienia samorządu terytorialnego. Całkowicie nieuprawnione jest widzenie wspólnoty państwowej jako swoistego związku mniejszych jednostek, np. gmin, obejmowanych przez większe – powiaty, prowincje, dalej regiony itp. Jest dokładnie odwrotnie: to właśnie pastwo jako całość, autonomiczny rodzaj bytu społecznego o charakterze politycznym, umożliwia istnienie i działalność samorządów terytorialnych. Specyficzny kształt tych jednostek wynika najczęściej z historycznych procesów, konstytuujących dane państwo, które w rozstrzygnięciach prawnych, organizacyjnych i finansowych stwarza także ramy funkcjonowania samorządów terytorialnych na swoim terenie. W tym kontekście niewłaściwe jest więc i iluzoryczne widzenie samorządu jako autonomicznej wspólnoty, oddzielanie spraw samorządowych od spraw państwowych, czy wręcz przeciwstawianie ich sobie. Samorząd terytorialny jest bowiem częścią państwa, jego elementem pozwalającym na zaspokojenie w najlepszy możliwy sposób potrzeb zbiorowych, które mają charakter odnoszący się do mniejszego niż państwowe terytorium. Stąd też, mimo że mamy w skali globu do czynienia z wieloma modelami ustrojowymi różnych państw, to jednak w każdym z nich występują podmioty o charakterze samorządowym, zajmujące się realizacją tego typu potrzeb. Samorządy (np. miejskie) nieraz powołują się na znacznie dłuższe funkcjonowanie niż współczesne formy ich państw (tak jest np. we Włoszech), mimo to, ich działalność opiera się na podstawach ukształtowanych w ramach aktualnego systemu prawnego i państwowego.

Polski termin „samorząd terytorialny” wskazuje na istotny element tego typu podmiotów, jakim jest odwoływanie się do samoorganizacji obywateli, ich partycypacji w życiu państwowym. Na Zachodzie częściej używa się pojęć „władze lokalne”, czy „władze regionalne”, akcentując inny aspekt funkcjonalny jednostek samorządowych. Wypełniają one bowiem rolę administracji państwowej na danym terenie, zarządzają niejako w imieniu państwa powierzonymi sprawami publicznymi, dysponując w tym zakresie m.in. uprawnieniem do władczych rozstrzygnięć. W naszym systemie prawnym rozstrzygnięcia takie mają charakter tzw. "decyzji administracyjnych". Nie są to jednak z reguły decyzje wydawane tylko w imieniu danej wspólnoty samorządowej, są wydawane w imieniu państwa, które niejako ceduje swoje uprawnienie na rzecz konkretnego organu administracji publicznej – jednostek samorządowych i ich przedstawicieli. Z tego też powodu decyzje takie poddane są ogólnopaństwowym rygorom prawnym, z możliwością stosowania drogi odwoławczej, prowadzenia postępowań sądowych itp.

Samorządy są więc także podmiotami władzy publicznej. We współczesnym systemie demokratycznym wspólnie z administracją rządową (centralną) samorządy (władze lokalne i regionalne) tworzą administrację państwową. Szczegółowe konfiguracje i ich ukształtowanie w odniesieniu do różnych państw mogą być przy tym bardzo różne. Wynikają – jak wyżej wskazano - z historycznych uwarunkowań danego kraju, aktualnych konsensusów politycznych, dokonywanych przekształceń ustroju państwowego i in. Pomijając już kwestie wielkości, mamy więc do czynienia z różnym stopniem autonomiczności podmiotów samorządowych, co szczególnie jest akcentowane w ustrojach monarchicznych i federalistycznych, z jednolitą lub niejednolitą strukturą i zadaniami podmiotów lokalnych i regionalnych, z rozstrzygnięciami organizacyjnymi i finansowymi mniej lub bardziej uzależniającymi wspólnoty samorządowe od administracji rządowej, z mniejszą lub większą reprezentacją władzy centralnej i administracji podległej rządowi na poziomie lokalnym i regionalnym, itp. Podkreślić jednak należy, że we wszystkich systemach demokratycznych przestrzegana jest ogólna zasada powierzania wspólnotom lokalnym poprzez wybieranych przez ich mieszkańców, a nie mianowanych z centrum przedstawicieli, realizacji zadań publicznych dotyczących tych wspólnot, wraz z odpowiednimi narzędziami, tj. umocowaniem prawnym ich działalności, przekazaniem części publicznych środków finansowych w formie dochodów do ich budżetu, zapewnieniem jakiegoś stopnia samodzielności w wypełnianiu powierzonych zadań i in.

Sprawowanie funkcji władzy publicznej odróżnia więc zasadniczo samorząd terytorialny od różnych podmiotów samoorganizacji obywateli o charakterze społecznym, takich jak stowarzyszenia, związki zawodowe, samorządy zawodowe i in. Podmioty takie bowiem reprezentują przede wszystkim swoich członków. Mimo że są bardzo istotne dla życia państwowego, to jednak nie wypełniają zadań państwa w tym sensie, w którym czynią to samorządy terytorialne. 

Lokalne i regionalne samorządy, podobnie jak władze państwowe (ustawodawcze i wykonawcze) poddane są powszechnej kontroli obywateli. We współczesnym rozumieniu państwo jest przede wszystkim wspólnotą polityczną, takimi wspólnotami, obejmującymi wszystkich mieszkańców danego terenu – niezależnie od ich woli – są również samorządy lokalne i regionalne. Dlatego też przedstawiciele wspólnot lokalnych i regionalnych są zobowiązani nie tylko do działania na rzecz państwa, ale również na rzecz swoich mieszkańców. Reguła ta utwierdzona jest poprzez system ustalania reprezentacji do ustawodawczych i wykonawczych organów samorządowych, który jest analogiczny jak w ustalaniu reprezentacji do władz centralnych państwa – poprzez wolne wybory i czasowe ograniczenie sprawowanego mandatu w imieniu danej społeczności (kadencyjność). Różnica w wyborach ogólnokrajowych i samorządowych polega tylko na pewnych rozstrzygnięciach technicznych – np. co do długości kadencji oraz terytorialnego ograniczenia danych wyborów do tej wspólnoty samorządowej, której dane wybory dotyczą.

Uwarunkowania te sprawiają, że w państwach o ugruntowanych ustrojach demokratycznych wybory samorządowe (wybory władz lokalnych i regionalnych) są niemal tak samo ważne jak wybory do parlamentów państwowych. Świadczy o tym nie tylko zainteresowanie mediów, opinii publicznej, ale przede wszystkim szerokie zaangażowanie w takich wyborach najważniejszych współcześnie aktorów sceny państwowej, jakimi są partie polityczne. Przyjmuje się bowiem, że wyniki wyborcze osiągnięte przez dane ugrupowania w wyborach na poziomie lokalnym i regionalnym stanowią istotny element ukazujący poparcie społeczne dla danej formacji. Partie zaś poprzez swoich przedstawicieli w lokalnych i regionalnych samorządach mogą łatwiej realizować swój program i osiągać wyznaczone cele polityczne.

Tak więc samorząd jest ważną częścią demokratycznego państwa. Nie jest strukturą wyłączoną z życia państwowego, ale podmiotem, który wypełnia sens demokratycznego państwa. Niejako w jego imieniu realizuje określone zadania publiczne na danym terenie. Jego działalność może nawet jeszcze bardziej niż władzy centralnej uwidacznia rolę i zadania pochodzącej z wolnych wyborów władzy państwowej na rzecz mieszkańców.

Przemówienie z okazji Narodowego Święta Niepodległości, Strzyżów 11 listopada 2017 r.

Czcigodni Księża, Dostojni Goście, Szanowni Państwo

To już 99 lat od pamiętnych wydarzeń z 1918 r. Wówczas, po dramatycznych doświadczeniach I wojny światowej, po rozpadzie zaprojektowanego wiek wcześniej europejskiego porządku, w którym zabrakło Polski, gdy na Wschodzie i Zachodzie rozpalały się ogniska komunistycznej a następnie faszystowskiej rewolucji, Polacy konsekwentnie zdążali do upragnionej wolności, do niepodległego Państwa polskiego, do II Rzeczypospolitej. „Chcemy Polski niepodległej, abyśmy tam mogli urządzić życie lepsze i sprawiedliwsze dla wszystkich – mówił jeden z głównych twórców naszej niepodległości, Marszałek Józef Piłsudski, pod którego pomnikiem na strzyżowskiej ziemi dzisiaj się spotykamy. Do odzyskania państwowej i narodowej suwerenności w tym czasie przyczyniło się wielu wybitnych naszych rodaków. W okresie zaborów wbrew oczekiwaniom obcych mocarstw w kolejnych pokoleniach kwitła i rozwijała się polska kultura, podejmowane czyny zbrojne, krwawo tłumione przez wrogów nie tylko nie zabijały polskiego ducha, ale coraz dobitniej umacniały poczucie narodowej tożsamości. Marzenia o wolnej Ojczyźnie przekładały się na walkę i pracę, na wiele różnorodnych działań i inicjatyw, których wynikiem stała się upragniona niepodległość. Symbolami zwycięskich starań o wolną Polskę stali się nasi przywódcy z tamtych czasów: Józef Piłsudski i Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski i Wojciech Korfanty, Wincenty Witos, Jędrzej Moraczewski, Ignacy Daszyński. Za nimi stał cały naród czekający na wypełnienie testamentu minionych pokoleń.

Nie dziwi więc, że miesiące związane z zakończeniem I wojny światowej stawały się dla Polaków coraz bardziej radosne. W kolejnych polskich miastach rozbrajano obce oddziały wojska, przejmowano ośrodki administracyjne, formowano zręby polskiej państwowości. Działalność Legionów, organizacji patriotycznych, entuzjazm i mobilizacja społeczna, zbrojny czyn Wielkopolski, Śląska i niektórych wschodnich terenów, mądra polityka na arenie międzynarodowej, pozwoliły w krótkim czasie doprowadzić do zagwarantowania instytucjonalnego faktycznych dokonań i powstania po raz drugi w dziejach Polski Niepodległej – II Rzeczypospolitej, a następnie do skutecznej obrony młodego Państwa przed nawałą ze Wschodu w okresie wojny polsko – bolszewickiej.

Nie było nam dane zbyt często świętować ważnych dla każdego Państwa jubileuszy niepodległościowych. Tylko 10 lat później w 1928 r. powszechnie cieszono się z dziesięciolecia odrodzonego Państwa polskiego, czego dowodem są stojące do dzisiaj na naszej ziemi - m.in. w Gwoźnicy i Kobylu pomniki z tamtych lat. W 1938 r. 11 listopada obchodzono już jako święto państwowe, 5 lat później jednak trwała II wojna światowa, w 1968 r. 50 lat po wydarzeniach z 1918 r. władze komunistyczne zakazywały odwoływania się do czasów II Rzeczypospolitej, w 1993 r. 75 –lecie odzyskanej suwerenności przypadło zaś na niełatwy czas świeżych przemian ustrojowych. Tym bardziej więc obecnie, w przededniu stulecia odzyskanej niepodległości, mając w pamięci spełnione marzenia naszych przodków, mamy okazję, aby godnie uczcić piękny jubileusz setnej rocznicy odzyskania wolności narodowej i politycznej suwerenności.

Przykład i ramy prawne tworzy Rząd i Parlament Rzeczypospolitej, podejmując kolejne inicjatywy, mające na celu godne uczczenie 100-lecia odzyskania Niepodległości. Dla naszej społeczności rok 2018 będzie tym ważniejszy, że wówczas przypadnie także 250. rocznica wybuchu Konfederacji Barskiej, uznawanej za pierwsze polskie powstanie narodowe, w której istotną rolę odegrał nasz teren, z symboliczną przysięgą konfederatów przed obrazem Matki Bożej Strzyżowskiej.

Obchodząc dzisiaj Narodowe Święto Niepodległości na ziemi strzyżowskiej, 99 lat po wydarzeniach z 1918 r., pragniemy przede wszystkim złożyć hołd naszym przodkom, na czele z Marszałkiem Józefem Piłsudskim, których czyn doprowadził do upragnionej wolności. Chylimy czoła także przed członkami organizacji patriotycznych i wojskowych z tamtych czasów, w tym działających na terenie powiatu strzyżowskiego, angażujących się w walkę o wolną Polskę. Ze czcią wspominamy wszystkich bohaterów naszego narodu, których ofiara krwi i życia służyła przetrwaniu idei niepodległej Polski i umocnieniu państwa polskiego.

Dzisiejsze uroczystości, przypadające niejako w wigilię wielkich i ważnych jubileuszy niech będą dla nas wezwaniem do powszechnego, obywatelskiego zaangażowania na rzecz uczczenia zbliżających się rocznic. Wychodząc naprzeciw tym zadaniom 21 czerwca w Wiśniowej powołaliśmy Powiatowy Komitet Obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości i 250-lecia Konfederacji Barskiej. Mając zaszczyt być na czele tego Komitetu pragnę zaapelować o powoływanie Komitetów Obchodów Jubileuszowych w naszych gminach i lokalnych społecznościach, o obywatelskie zaangażowanie w tym zakresie. Chcemy w rozpoczynającym się czasie narodowego jubileuszu zadbać o wszystkie miejsca upamiętnień, patriotyczne pomniki i symbole na naszym terenie, o groby naszych bohaterów znajdujące się w różnych miejscowościach powiatu strzyżowskiego. Pragniemy umocnić i ożywić patriotyczną tradycję naszej społeczności. Zapraszamy wszystkie środowiska, instytucje i podmioty, stowarzyszenia i osoby prywatne do współpracy w tym dziele. Mamy bowiem niewątpliwy zaszczyt żyć i korzystać z dobrodziejstw wolnego Państwa polskiego, co dla wielu naszych przodków było niedościgłym marzeniem. Pokażmy więc nasze przywiązanie do idei wolnej Ojczyzny, ukażmy piękno polskiej historii, tradycji i kultury, języka polskiego, którego obrona była jednym z wyznaczników walki o wolną Ojczyznę. Niech to będą inicjatywy wyjątkowe, jak na to zasługuje wyjątkowy czas, w którym żyjemy.

Czcigodni Księża, Szanowni Państwo

Kończąc niniejsze wystąpienie pragnę skierować słowa podziękowania do wszystkich, którzy biorą udział w dzisiejszych powiatowo – gminnych obchodach Narodowego Święta Niepodległości i przyczynili się do ich organizacji. Dziękuję Czcigodnemu Księdzu Dziekanowi Janowi Wolakowi za przewodniczenie w ofierze Mszy Świętej w strzyżowskiej kolegiacie w intencji Ojczyzny a ks. Proboszczowi Parafii Św. Józefa Sebastiana Pelczara w Strzyżowie Julianowi Jarząbowi za wygłoszoną homilię. Panu Burmistrzowi Strzyżowa, przedstawicielom i pracownikom samorządów: gminy Strzyżów i powiatu strzyżowskiego za współorganizację i przygotowanie dzisiejszych uroczystości. Dziękuję Strzyżowskiej Orkiestrze Dętej za uświetnienie naszych obchodów. Dziękuję za wytrwałą obecność kombatantom i żołnierzom, Związkowi Strzeleckiemu, służbom mundurowym, delegacjom i pocztom sztandarowym, dyrektorom i przedstawicielom samorządowych jednostek organizacyjnych oraz dzieciom i młodzieży, strzyżowskim przedszkolakom wraz z ich opiekunami, osobom zaangażowanym w ubogacenie kulturalne naszego Święta, gościom i wszystkim obecnym. Dziękuję mieszkańcom za wywieszenie flag państwowych i uczestnictwo w różnych uroczystościach patriotycznych na terenie całego powiatu strzyżowskiego. Zapraszam jednocześnie do udziału w dalszej części dzisiejszych obchodów, w tym o godz. 16.00 do Kościoła Parafialnego w Dobrzechowie na XI już Patriotyczne Spotkania Chóralne „Z pieśnią ku wolności”, w których wezmą udział zespoły z wszystkich gmin powiatu strzyżowskiego.

Dziękuję za uwagę.

Ziemia Święta 2017

Niezwykłe to doświadczenie na własne oczy oglądać to, o czym czytamy, co sobie wyobrażamy, o czym słuchamy podczas każdej Eucharystii... Dolina Ezdrelon, Jezioro Genezaret i odkopane miasto Kafarnaum, Pustynia Judzka, rzeka Jordan, Jerozolima, Nazaret, Betlejem... Ziemia wielkich religii, ziemia początków naszej wiary, Święta Ziemia...

Góra Oliwna - kościół "Ojcze nasz..."

Kamienne, oświetlone słońcem mury Jerozolimy, z twierdzą Dawidową. Skaliste zbocza Góry Oliwnej z grobami pobożnych Żydów nad Doliną Jozafata. Piaskowe wzgórza Pustyni Judzkiej i kanion z drogą prowadzącą z Jerycha do Jerozolimy.

Pole Pasterzy w Betlejem

Góra Kuszenia a u źródeł Jordanu krwisto zabarwione skały Cezarei Filipowej. Na Doliną Gehenny betonowy mur oddzielający żydowską Jerozolimę od arabskiego Betlejem. Zaczynamy od pustego Grobu. Golgota zamknięta we wnętrzu świątyni. W oszklonych ramach widoczne pęknięcie w skale, wyżej miejsce, w którym stał krzyż, gdzie jak Tomasz wkładamy ręce, aby dotknąć, zobaczyć...

Źródła rzeki Jordan

Wspomnienie Świętej Heleny i wypraw krzyżowych. Twierdza Heroda znaczona krwią młodzianków. Trwająca przez wieki obecność chrześcijan różnych obrządków. Franciszkanie strzegący źródeł naszej wiary od 800 lat. Pokora i prośba wygrała tam, gdzie ugiął się miecz. Dojmujące odczucie rywalizacji wyznań, narodów, kultur... Jerozolima - miasto burzone 70 razy. Ziemia mierzona w centymetrach. Błoto nad Morzem Martwym, które leczy, woda, która uzdrawia, zachwycający kolor Jeziora Galilejskiego. W Ain Karem i Betanii błogi spokój rajskich ogrodów. Ziarno gorczycy mniejsze niż ziarnko maku. I Zacheuszowa sykomora.

Góra Tabor

Daktylowe palmy Jerycha, oliwne ogrody Getsemani. Liście z drzew laurowych, dojrzewające owoce drzewa pieprzowego. I idące za miejscem słowo - święte, prawdziwe - w obliczu tej Ziemi - wyjaśnione i zrozumiane. W palącym słońcu schronienie dają groty. W Betlejem, na Polu Pasterzy, Grota Narodzenia i Grota Zwiastowania, Grota Mleczna, nawet ta w której więziono Niewinnego.

Droga z Jerozolimy do Jerycha

Żydzi zmierzają do zachodniej Ściany Świątyni, obok złota kopuła meczetu i szara Bazylika Zmartwychwstania. Pusty Wieczernik zaświadcza o trudnej przeszłości. Wąskimi uliczkami, wśród straganów, w tłumie przechodniów i kupców droga na krzyż. Z żołnierzami w oliwkowych mundurach, z pamiątkami po wygnanej armii... Msza i wino w Kanie Galilejskiej. I łowienie ryb na jeziorze. "Ty jesteś Piotr" - skała.

Stacja drogi krzyżowej na ulicach Jerozolimy

Mimo słabości i mimo zdrady. "Paś owce moje". Góra błogosławieństw i miejsce chrztu, gdzie do dzisiaj zanurzamy się lub przynajmniej brodzimy po wodzie.  "Ojcze nasz...", zaśnięcie Matki Bożej i jak oazy na pustyni miasta proroków. Majestatycznie wznosząca się nad okolicą Góra Tabor i patrzący na Jeruzalem, jakże wymowny kościół "Dominus flevit".

Bazylika Grobu Pańskiego

Na łodzi nad Jeziorem Galilejskim, gdy zarzucona po raz trzeci sieć nadal jest pusta, cicho rozbrzmiewa tęskny hymn rybaków.

Przemówienie podczas powiatowo - gminnych obchodów Narodowego Święta Trzeciego Maja, Strzyżów 03.05.2017 r.

Czcigodny Księże Dziekanie, Szanowni Państwo, Drodzy Mieszkańcy

Gromadzimy się dzisiaj, aby uczcić Święto Matki Bożej Królowej Polski oraz 226. rocznicę uchwalenia Konstytucji z 1791 r., nazywanej Konstytucją 3 maja. To wydarzenia ważne dla każdego Polaka, łącząc bowiem aspekt religijny i republikański, podkreślają wymiar duchowy naszego patriotyzmu a także związek dziejów Polski z tradycją demokratyczną.

Obranie Maryi polską królową ściśle związane było z przełomowymi dla naszego narodu momentami. Na tej drodze znajdziemy osoby o wyjątkowej świętości, jak Św. Andrzej Bobola – jezuita, który ułożył śluby Jana Kazimierza w 1656 r., wybitni poeci i pisarze, żołnierze walczący o wolność Ojczyzny i innych narodów, ks. Prymas Stefan Wyszyński czy umiłowany Ojciec Św. Jan Paweł II, który został kanonizowany wraz z Janem XXIII – papieżem, który Najświętszą Marię Pannę ogłosił w 1962 r. główną patronką Polski. Ten wymiar religijny naszego świętowania warto przypomnieć również tutaj w Strzyżowie, gdzie czczony jest cudowny wizerunek Maryi, przed którym przysięgali konfederaci barscy i który trafił na sztandary miłujących Ojczyznę powstańców walczących w szeregach konfederackich.

Gdy dzisiaj pytamy o znaczenie Konstytucji 3 maja, zazwyczaj wracamy do czasów sprzed 226. lat. Przypominamy czas I Rzeczypospolitej, dumni jesteśmy z drugiej na świecie, spisanej ustawy zasadniczej, wspominamy tragiczne dzieje upadku naszego państwa i kolejnych rozbiorów Polski. Warto jednak zaakcentować inny wymiar 3 – majowych obchodów, zwłaszcza że jesteśmy w przededniu przygotowań do ważnej rocznicy – 100 - lecia odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r.

Święto 3 maja ma wymiar narodowy. Obchodzone już w I Rzeczypospolitej, uchwalone zostało 29 kwietnia 1919 r. na posiedzeniu Sejmu Ustawodawczego, aby dać wyraz historycznej ciągłości i umocnić rodzącą się wówczas polską państwowość. Wcześniej w całym kraju powoływane były komitety złożone z przedstawicieli władz lokalnych i organizacji społecznych, które czuwały nad przygotowaniem i godnym uczczeniem pierwszego święta państwowego po odzyskaniu niepodległości. Obchodzono je jako kontynuację tradycji z okresu zaborów, kiedy to Polacy w kraju i za granicą podczas obchodów 3 maja starali się zamanifestować przywiązanie do polskości i narodową jedność.

Jak pisze historyk II Rzeczypospolitej „Święto Narodowe miało być kolejnym elementem budowania pozycji i tworzenia przekonania, że Polacy są narodem zasługującym na oddzielne i niezależne państwo.” I dalej: „Podkreślenie, że Polska była w awangardzie nowoczesności zaprzeczało propagandzie intelektualistów niemieckich i rosyjskich, którzy skorzy byli do pielęgnowania mitu o społeczeństwie polskim niezdolnym do tworzenia własnej odrębności czy państwowości.” To dlatego marszałek Wojciech Trąmpczyński mówił o zadaniach Sejmu Ustawodawczego w 1919 r.: „Dziś stanęliśmy przed tym samym zadaniem, jakie ongi miał Sejm Czteroletni przed trzecim maja. I dziś mamy kłaść fundament pod gmach państwowy narodu naszego, mamy zagrodzić drogę wszelkiej możliwej anarchii.”

Tak rodziły się państwowe obchody Święta 3 maja. W wolnej Polsce jest to święto radosne, poprzedzone Dniem Flagi Państwowej i 1 majowym Świętem Pracy. Długa tradycja tych obchodów, podobnie jak ponadtysiącletnia już historia naszego Narodu stanowi dla nas powinność pielęgnowania tej tradycji, przeniesienia tego, co najlepsze i najpiękniejsze w naszej historii do czasów współczesnych i przekazania kolejnym pokoleniom.

Cieszę się, że podczas wspólnych powiatowo – gminnych obchodów naszego narodowego święta możemy wspólnie spotkać się tutaj w Strzyżowie jako stolicy naszego powiatu, aby zamanifestować to samo przekonanie, które towarzyszyło pokoleniom naszych przodków – że Polska to wielka rzecz i że warto być Polakiem.

Pragnę podziękować czcigodnemu Księdzu Dziekanowi za sprawowanie ofiary Mszy Św. w intencji Ojczyzny a także wszystkim osobom, organizacjom i innym podmiotom za uczczenie dzisiejszego święta. Skłaniamy głowę przed pocztami sztandarowymi i szacownymi kombatantami. Miło widzieć żołnierzy, orkiestrę, dzieci i młodzież oraz mieszkańców biorących licznie udział w naszych uroczystościach. W imieniu swoim, wspólnie z Panem Wicestarostą, członkami Zarządu i Rady Powiatu Strzyżowskiego dziękuję Panu Burmistrzowi wraz ze współpracownikami, wszystkim pracownikom zaangażowanym w godne przygotowanie i przeprowadzenie dzisiejszych obchodów. Pozwolę sobie zakończyć tę krótką refleksję przywołaniem częstej parafrazy słów znanej trzeciomajowej pieśni: „Wiwat Maj, trzeci maj, dla Polaków wolny kraj!”

Dziękuję za uwagę i życzę przyjemnego świętowania.

Rzeczywistość wiary

Wyżyną wiedzie droga starych Mistrzów. Stąpasz ostrożnie, wąska ścieżka nie pozwala wyrównać kroku. Na przekór ośnieżonym szczytom. Pokusa kieruje wzrok ku żyznej dolinie: łąk i lasów, pól i nieznanych owoców. Zasłona mgieł podnosi się ku górze. W leśnych ostępach mienią się promienie światła. Tam pierwszy znak. Podążając tym śladem, odnajdujesz siebie przed wiekami. Z duszą i z ciałem. Z wyżłobioną raną w twardym kamieniu. Na pożółkłej mapie ciemności. Na dnie nieczułego serca. Przez tysiące lat. Pod szczytami prowadzi skalista ścieżka. Nie sam idziesz z odległej przeszłości, nie sam. Ryzykowna przeprawa nad przepaścią, nad otchłanią wymagającą męstwa. O wschodzie słońca krok ku górze. Wąski, skalisty trakt. Kruche przeczucie zostawionych znamion. Na wyciągnięcie ręki, nad głową oświetloną pochodnią, w środku leśnej gęstwiny. Z trudem poruszanych warg, z nieistniejącego wnętrza, z tarczą milczenia zamykającego wrota. Podana, przyjazna dłoń, chybotliwy płomień świecy. Za skalnym załomem, progiem wyznaczającym granice, życiodajny oddech wiatru. Zalana słońcem przestrzeń kwiecistej doliny. Dni, noce i miesiące. Słowa zamknięte w księdze. Schylone pod ciężarem plecy. Dzwony bijące w brunatnej ziemi. Soczysta zieleń wiosny z podwójną taflą jeziora. Nieodległe przesłanie z dalekiego kraju. Drogami w górę rzek. Ustami wybranych przekazywane pokoleniom z drewna i kamienia. Zwały chmur przemierzające błękit nieba. Cierpienie, które uzdrawia, obietnica, która nie przemija. Prosta mądrość białego miłosierdzia. Pusta grota trwającej nadziei.