Na ostatniej sesji Rada Powiatu dokonała zmian w budżecie powiatu na obecny rok. Temat budżetu powiatu w jakiś sposób uzupełnia i rozszerza temat z poprzedniego wpisu, dlatego chciałbym tej sprawie poświęcić kilka zdań. Czym jest budżet samorządu? To roczny plan finansowy danej jednostki, składający się przede wszystkim z części dochodowej i wydatkowej. Po stronie dochodowej budżetu zawarte są różne planowane wpływy na dany rok pochodzące ze źródeł, które niejako z mocy prawa przysługują danemu samorządowi oraz takie, które związane są z realizowanymi projektami, pozyskanymi pieniędzmi z różnych programów itp. Po stronie wydatkowej przewidywane są i aktualizowane kwoty planowanych wydatków na różne zadania: na wynagrodzenia pracowników, wydatki rzeczowe, ale także np. na inwestycje. Najczęściej jest tak, że kwoty planowane po stronie dochodowej na dane zadanie odpowiadać powinny kwotom na to zadanie planowanym po stronie wydatkowej. Jeżeli wydatki są większe od dochodów, wówczas pojawia się deficyt budżetu, który musi zostać zrównoważony np. poprzez zaciągnięcie w danym roku kredytu bankowego.
Piszę o budżecie naszego samorządu, ponieważ ten temat w bezpośredni sposób wiąże się z pytaniem o potrzebę istnienia powiatów, w tym powiatu strzyżowskiego. Po ostatnich zmianach budżet naszego samorządu osiągnął wartości absolutnie rekordowe. Planujemy zrealizowanie dochodów w bieżącym roku w wysokości 77 205 408 zł, wydatków zaś w wysokości 87 856 358 zł. Wydatki majątkowe - w większości inwestycyjne sięgną kwoty 42 385 095 zł, co stanowi obecnie 48,2% całości wydatków! To są absolutnie rekordowe wartości, a warto przypomnieć, że rok 1999, gdy powstawał powiat, zaczynaliśmy z planowaną kwotą dochodów niespełna 20 mln zł.
I te wielkości w jakiś sposób już mówią same za siebie, odpowiadając na pytanie, jaka wartość płynie z istnienia powiatu na naszym terenie. Przez jeden rok nasz samorząd wyda kwotę blisko 90 mln zł, z czego połowa zostanie zainwestowana, służąc rozwiązaniu naszych lokalnych problemów, nieraz zaniedbanych przez wiele dziesięcioleci. To prawda, że w wydatkach stałych znajdziemy w tych wielkościach wynagrodzenia pracowników, stałe koszty rzeczowe itp., ale przecież także te środki zostaną wydane w większości w naszym powiecie, zasilając lokalną gospodarkę.
Nie z tej grupy wydatków wynikają jednak rekordowe wartości naszego tegorocznego budżetu. Powodem są głównie wydatki majątkowe - można powiedzieć, że nasz samorząd zainwestuje w tym roku na naszym terenie grubo ponad 40 mln zł, przeznaczając prawie połowę swojego budżetu na inwestycje w różnych dziedzinach.
Jakie to będą inwestycje? Najwięcej środków wydamy na modernizację infrastruktury drogowej. Już kontynuowane są prace przy dwóch projektach finansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego - na drodze Niebylec - Gwoźnica i Dobrzechów - Wysoka Strzyżowska, które obejmują również wykonanie kilku obiektów mostowych, w tym nowego mostu w Dobrzechowie na Wisłoku - obiekt ten powstanie po kilkudziesięciu latach od budowy obecnego mostu, który nie spełnia już współczesnych oczekiwań, zwłaszcza w zakresie nośności. Przebudowana i zmodernizowana zostanie droga w Pstrągowej w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych, mamy już również zabezpieczone środki na podobną jak w Dobrzechowie przebudowę mostu w Kobylu, dokończenie modernizacji drogi Strzyżów - Pstrągowa i Pstrągówka - Jaszczurowa. W porozumieniu z Powiatem Krośnieńskim rozpoczniemy prace przy zabezpieczeniu osuwiska na granicy Wysokiej Strzyżowskiej i Węglówki a z Powiatem Rzeszowskim na drodze w Babicy. W sumie na te zadania przeznaczymy ok. 25 mln zł. Nie byłoby to możliwe bez wykorzystania środków zewnętrznych, które stanowić będą większość tych wydatków, ale również bez wsparcia naszych działań poprzez zaangażowane środki z własnych budżetów przez samorządy gmin, na obszarze których realizujemy dane inwestycje.
Pozostałe 20 mln to m.in. planowane w tym roku dokończenie modernizacji Domu Pomocy Społecznej w Gliniku Dolnym, modernizacja budynków szpitala powiatowego w Strzyżowie, rozbudowa Specjalnego Ośrodka Szkolno - Wychowawczego we Frysztaku, obiektów Domu Dziecka w Żyznowie, Domu Pomocy Społecznej w Babicy i filii w Pstrągowej Woli, Zespołu Szkół w Czudcu i in.
Przyczyną tak wysokich wydatków inwestycyjnych w tym roku z naszego budżetu jest swoiste skumulowanie różnych, przygotowywanych nieraz przez kilka lat działań, szczególnie dotyczących wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Oczywiście te wydatki nie pozostaną bez wpływu na zadłużenie naszego samorządu. Do każdego z planowanych projektów - poza niektórymi projektami finansowanymi z Europejskiego Funduszu Społecznego musimy zabezpieczyć tzw. wkład własny - odpowiednią do wielkości projektu sumę pieniędzy pochodzącą z naszego budżetu lub innych źródeł. Najczęściej udział ten mieści się w przedziale 15 do nawet 50% wartości inwestycji. Przy tej wielkości wydatków nie jest możliwe ich sfinansowanie wolnymi środkami w budżecie powiatu, które zresztą są niewielkie, dlatego przewidujemy zaciągnięcie kredytu na sfinansowanie tych wydatków - wg planu na koniec 2010 r. zadłużenie powiatu sięgnie kwoty ok. 20 mln zł.
To nie będzie niskie zadłużenie, ale mieszczące się w dopuszczalnych granicach. Z drugiej strony zaś - taka właśnie jest nasza strategia - wobec skali zaniedbań w tak wielu zadaniach, które nam powierzono w 1999 r. - skali niedoinwestowania przez wiele dziesięcioleci i jednocześnie niezbyt dużych możliwościach finansowych naszego budżetu, konieczne było poszukiwanie dużych środków w programach zewnętrznych, które pozwolą te zaniedbania zniwelować. I ten proces właśnie zachodzi, a jego jak do tej pory najlepszym przykładem jest budżet naszego samorządu na 2010 r.
